Gezondheid

Hoorns helpen koeien koelen

horens limousin
De temperatuur van hoorns stijgt naarmate koeien meer hittestress ervaren

Hoorns lijken koeien te helpen om overtollige warmte kwijt te raken. In een experiment met een beperkt aantal dieren vonden onderzoekers van de Universiteit Utrecht dat ongehoornde koeien een hogere lichaamstemperatuur hadden dan gehoornde koeien.

Er is nog maar weinig wetenschappelijk onderzoek gedaan naar de rol van hoorns voor het reguleren van de lichaamstemperatuur van koeien. Maar al langer bestaat het vermoeden dat hoorns hierbij een rol spelen. Ook geven veehouders met gehoornde koeien wel eens aan dat de temperatuur van de hoorns stijgt tijdens het herkauwen.

Meten met infrarood

Om hier meer inzicht in te krijgen volgden onderzoekers van de Universiteit Utrecht 18 koeien op drie bedrijven. Op twee bedrijven hadden de koeien hoorns, op een bedrijf niet. Tijdens de studie werd, met behulp van infrarood thermografie, de oppervlakkige temperatuur gemeten van de hoorns en ogen. De temperatuur van de ogen is volgens hen direct gekoppeld aan de lichaamstemperatuur. Ook het gedrag van de koeien werd geobserveerd. De onderzoekers verzamelden daarnaast gegevens over de weersomstandigheden. Hieruit werd op basis van de temperatuur, vochtigheid en windsnelheid de hittebelastingsindex (HLI) berekend als maat voor de hittestress die de koe ervaart.

Onthoornde koeien, hogere lichaamstemperatuur

De onderzoekers berekenden dat de temperatuur van de hoorns steeg met 0,18 graden Celsius per eenheid HLI. Dit geeft aan dat hoorns koeien helpen om warmte kwijt te raken. Uit de temperatuurmetingen kwam ook naar voren dat de temperatuur van de ogen – en daarmee de lichaamstemperatuur – van ongehoornde koeien hoger was. Ook deze uitkomst suggereert dat hoorns koeien helpen om warmte kwijt te raken. Overigens geven de onderzoekers aan dat deze uitkomst vanwege het beperkte aantal waarnemingen met voorzichtigheid moet worden bekeken. Uit het onderzoek kwam geen relatie naar voren tussen de temperatuur van hoorns en herkauwactiviteit of ander gedrag.