Maatschappij

Zeventien wolvenaanvallen op runderen in 2022

Een pootafdruk van een wolf, gefotografeerd door een van de veehouders van dierenartspraktijk Het Drentse Hart
Een pootafdruk van een wolf, gefotografeerd door een van de veehouders van dierenartspraktijk Het Drentse Hart

In 2022 zijn er officieel zeventien wolvenaanvallen op runderen geweest. Dat blijkt uit nieuwe statistieken van Bij12, de organisatie die de activiteiten van de wolven in Nederland bijhoudt.

Bij12 registreerde in 2022 bijna 300 bewezen wolvenaanvallen, waarbij het 17 keer ging om runderen. In 2021 waren er nog 115 wolvenaanvallen, in 2020 ging het om 95 aanvallen.

Nieuwe richtlijnen een verbetering

Deze week introduceerde Bij12 nieuwe richtlijnen voor het taxeren van wolvenschade. Dierenartsen mogen bij dieren waarvan het vermoeden is dat ze gewond zijn door een aanval van een wolf, voortaan zelf een weefselmonster nemen en de dieren vervolgens behandelen.

‘Dat is echt goede stap voorwaarts. We hoeven nu niet meer te wachten op een taxateur die het monster eerst moet nemen om in aanmerking te komen voor een schadevergoeding. Het kon soms wel een paar uur duren voordat we dieren konden behandelen en dat zorgde voor schrijnende situaties’, duidt dierenarts Bernd Hietberg van Dierenartspraktijk Het Drentse Hart uit Beilen. Zijn praktijk krijgt regelmatig te maken met gewonde dieren als gevolg van aanvallen door wolven.

Vier of vijf probleemwolven

Ook Hietberg maakte slachtoffers bij runderen mee. ‘Tandafdrukken en krassen op ruggen van koeien, maar ook zwaargewonde of dode pinken en kalveren’, vertelt Hietberg. Volgens de dierenarts blijkt uit genetisch onderzoek dat er vier of vijf wolven zijn die per wolf tussen de 15 en 40 aanvallen deden met tientallen slachtoffers. Recent werden er in Appelscha nog 28 schapen gedood, al is daar nog niet officieel vastgesteld dat het om een wolf gaat. ‘Het zijn zwervende wolven die veel leed veroorzaken, omdat ze onvoorspelbaar zijn en grote afstanden afleggen. Ook de roedel in het Drents-Friese Wold veroorzaakt veel slachtoffers.’

Wetgeving staat op dit moment niet toe om probleemwolven af te schieten. Volgens Hietberg heeft de provincie Drenthe wel aandacht voor het probleem, maar zien veel andere provincies de noodzaak niet. ‘Daarom roep ik iedereen op om wolvenschade aan te kaarten. Laat het zien aan provinciale bestuurders door ze uit te nodigen op de boerderij. Pas als je zelf de ernstige verwondingen gezien hebt, snap hoeveel dierenleed de wolf veroorzaakt.’

De zichtbare wonden veroorzaakt door een wolf bij een pink
De zichtbare wonden bij een pink, die veroorzaakt zijn door een wolf

Pinken en droge koeien samen weiden

Met het nieuwe weideseizoen voor de deur adviseert Hietberg, die ook weidecoach is, om het vooral bij de jongste kalveren minder aantrekkelijk te maken voor een wolf. ‘Kalveren dicht bij huis weiden helpt. En omdat weides voor kalveren doorgaans niet zo groot zijn, is extra afrastering wellicht nog te doen’, vertelt Hietberg.

Een koppel rennende kalveren of pinken is volgens Hietberg voor een wolf interessant, het prikkelt zijn jachtinstinct. ‘Een grote koe daarentegen is voor een wolf een risico om zelf gewond te raken. Het zou daarom kunnen helpen voor de rust in het koppel en voor het afschrikken van een wolf om koppels pinken en kalveren te weiden samen met een of twee koeien. Denk bijvoorbeeld aan koeien die ziek zijn geweest en in het land worden afgemest’, geeft hij aan. ‘Ook heeft elk bedrijf wel een koe die lang droog staat, omdat ze lastig drachtig werd. Dat is praktischer dan een hele boerderij vol zetten met wolfwerende rasters, dat is echt ongelofelijk veel werk.’

Frustratie en vervolgschade

Hietberg krijgt veel vragen van veehouders over de wolf, maar hij merkt vooral ook veel frustratie bij schapenhouders. ‘Ook extra hoge afrastering lijkt lang niet altijd voldoende om de wolf buiten de kudde te houden. Naast dode en gewonde schapen zorgt de wolf voor veel stress. Daarom onderzoeken we samen met Diergeneeskundig Centrum Zuid-Oost Drenthe ook de vervolgschade.’

De dierenarts vreest een verdere toename van het aantal wolven. ‘Elk jaar groeit de populatie met 30 procent. Nederland is een klein land met veel dieren en mensen. Je kunt ons land niet vergelijken met Polen of Duitsland: hier is de kans een stuk groter dat een wolf een landbouwhuisdier zal grijpen.’